Gminny program wspierania rodziny na lata 2018-2020, w gminie Jaktorów opracowano w oparciu o art. 176 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018r., poz. 998 i 1076)

Gminny program wspierania rodziny na lata 2018-2020 stanowi samodzielny program, służący wspieraniu rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Niniejszy program jest kontynuacją programu wspierania rodziny realizowanego w gminie od roku 2012.

Celem programu jest dobro dzieci potrzebujących szczególnej ochrony i pomocy ze strony dorosłych i środowiska rodzinnego, służące harmonijnemu rozwojowi i samodzielności życiowej, zapewniające ochronę praw i wolności oraz dobro rodziny, będącej podstawową komórką społeczną i naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra wszystkich jej członków.

3.1 Uwarunkowania mającej wpływ na sytuację dzieci w rodzinach.
Rodzina jest pierwszym naturalnym środowiskiem wychowawczym i podstawową grupą społeczną, w której wychowuje i usamodzielnia się dziecko. Skuteczna realizacja funkcji opiekuńczo-wychowawczych zabezpiecza prawidłowy rozwój dziecka w wymiarze biologicznym i emocjonalnym, co stanowi o jej wyższości nad innymi grupami społecznymi.
Natomiast bezradność w zakresie opieki i wychowania, a także inne zaburzenia systemu rodzinnego wpływają negatywnie na rozwój dziecka, nie zapewniają ochrony, gwarancji praw i wolności, w tym do wychowania w rodzinie naturalnej.
Dlatego niekorzystne zjawiska dziejące się w rodzinie wymagają wspierania poprzez zaspakajanie potrzeb indywidualnych i rodzinnych oraz systematycznego rozwiązywania problemów, służące odbudowywaniu i podtrzymywaniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, wśród rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.
3.2 Diagnoza sytuacji dziecka i rodziny w gminie.
Diagnozę problemów społecznych opracowano na podstawie danych zastanych, Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, GUS oraz w oparciu o informacje uzyskane od podmiotów zawodowo lub społecznie zajmujących się problematyką dziecka i rodziny.
Liczba mieszkańców gminy na koniec grudnia 2017r. wynosiła 11965, w tym w wieku przedprodukcyjnym – 2538 (1211 dziewcząt i 1327 chłopców), w wieku produkcyjnym – 7383 (3485 kobiet i 3898 mężczyzn), w wieku poprodukcyjnym – 2044 (1395 kobiet i 649 mężczyzn).
Gmina liczy 3190 gospodarstw domowych, jednorodzinnych, wielorodzinnych i nierodzinnych, w tym rodzin z dziećmi jest 1548, z tego 249 rodzin wielodzietnych i 455 rodzin niepełnych.
Dzieci i młodzież objęte są opieką dydaktyczno-wychowawczą w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Jaktorowie, z przedszkolem, szkołą podstawową i gimnazjum oraz Zespole Szkół Publicznych w Międzyborowie w skład, którego wchodzą również oddziały przedszkolne, szkoła podstawowa i gimnazjum.

Według danych na dzień 30 września 2017r. pod opieką gminnych placówek oświatowo-wychowawczych pozostaje: 504 dzieci w przedszkolach gminnych, 1098 dzieci uczących się w dwóch szkołach podstawowych i 304 uczniów w dwóch gimnazjach.
Na terenie gminy działa również Niepubliczne Przedszkole „Puchatek” oraz punkt przedszkolny „Baśniowy Ogród”, do których uczęszcza 65 dzieci. Poza Gminą w placówkach szkolnictwa specjalnego i przedszkolach specjalnych uczy się i jest pod opieką łącznie 41 dzieci. Funkcjonuje również forma opieki żłobkowej- opiekun dzienny, z której korzysta 5-oro dzieci.
W szkołach gminnych prowadzone są działania i zajęcia wspierające. Dzieci mogą rozwijać swoje zainteresowania, poszerzać horyzonty, atrakcyjnie spędzać czas wolny od nauki.

Placówki oświatowe prowadzą również szereg zajęć specjalistycznych dla dzieci i młodzieży, u których zaobserwowano lub orzeczono problemy i dysfunkcje w funkcjonowaniu w środowisku rodzinnym, szkolnym i społecznym. Udział w zajęciach pozwala na zmniejszanie tych deficytów jak również prowadzi do wzrostu i rozwoju kompetencji i umiejętności w wielu zakresach.

Potrzeby zdrowotne dzieci i rodzin zabezpieczają trzy placówki ochrony zdrowia: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej- Medycyna Rodzinna w Jaktorowie, Centrum Medyczne Jaktorów- Przychodnia Lekarska oraz Praktyka Lekarza Rodzinnego Famil-Med w Międzyborowie. Placówki prowadzą również działalność profilaktyczną z zakresu ochrony zdrowia oraz wiele akcji diagnostycznych i profilaktycznych.
O bezpieczeństwo dzieci i rodzin dba Komisariat Policji, patroluje miejsca zagrożone, reaguje na wszelkie wykroczenia i zagrożenia. Prowadzi również działania profilaktyczne i edukacyjne mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa rodzin na terenie gminy. Takie działania prowadzi także Straż Gminna.
W przypadkach poważnych zaniedbań wobec rodzin orzekana jest kuratela. Według danych Zespołu Kuratorskiego przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie na terenie gminy Jaktorów w roku 2017 było 27 rodzin, które z powodu niewydolności opiekuńczej i wychowawczej miały orzeczony nadzór kuratora rodzinnego.
W wyniku dysfunkcji, które dotykają rodziny objęte wsparciem dochodzi do sytuacji kryzysowych, kiedy należy zabezpieczyć dobro małoletnich dzieci poprzez umieszczenie w pieczy zastępczej. Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku należytej opieki, wychowania i bezpieczeństwa przez rodziców. Pieczę zastępczą organizuje powiat.